Un anv lec’h eo neuze a ro e ditl d’ar film : Lann Vraz ?

Ya, meur a Lann Vraz a zo e Breizh met Lann Vraz ar film a zo ul lec’h faltazi penn-da-benn, ul ledenez gouez tu bennak e Breizh-izel, e genou ur stêr. E Lann Vraz e teu bep bloaz da neizhañ laboused-mor rouez, skrafiged Dougall o anv. Abalamour d’al laboused-se eo e sav bec’h e-barzh hon istor etre difennerien an natur hag ar saverien-istr a vez o labourat en aber. Fellout a rae deomp diskouez kaerder an natur e Breizh hag en diavaez eo bet filmet an darn vrasañ eus ar senennoù. E lenn-vor Brest hon eus troet ar skeudennoù, etre Plougastell ha Logonna-Daoulaz dreist-holl, ur vro n’eo ket gwall-anavezet hag a zo brav-kenañ koulskoude. Sekañsoù ’zo bet filmet ivez e Treger bihan e beg Primel ha war un enezenn eus bae Montroulez a zegemer bep bloaz skrafiged Dougall pa teuont da v/Breizh da dremen an hañv.

Un istor karantez eo dreist-holl memes tra ?

Ya ur seurt Romeo ha Julietta a c’hiz nevez eo, istor klasel daou amourouz dispartiet abalamour d’un emgann etre o familhoù. E penn kentañ ar film e reer anaoudegezh gant Gwenn, ur vaouez yaouank tregont vloaz a deu en dro da Lann Vraz, he bro c’henidik kuitaet ganti pemp bloaz a-raok evit mont da vevañ e bro Arc’hantina. He breur yaouankañ, Fañchig, eo en deus he c’hendrec’het da zistreiñ evit lidañ deiz-ha-bloaz o mamm Corentine. Met dreist-holl eo evit adkavout Mark, karantez he yaouankiz eo distroet Gwenn. Mark eus e du a zo bremañ o vevañ gant ur vaouez all, Aurélie. Ha tost kenañ eo deuet da vezañ eus Tom, mab e vignonez, ur paotrig seizh vloaz. Dre e labour e penn mirva naturel Lann Vraz emañ bremañ an den yaouank e karg eus ur raktres gwareziñ ar skrafiged. Ha bec’h ‘zo savet etrezañ ha familh Gwenn, saverien-istr a fell dezho astenn o farkeier e genou an aber lec’h ma teu da neizhañ al laboused. Kleñvedoù an istr yaouank o deus lakaet o stal en arvar hag e soñj dezho n’eus nemet en ur produiñ muioc’h e c’hellint en em dennañ.

Gwenn eo a zo penndudenn ar film ?

Ya, tudennoù a bep oad a zo er film, bugale, tud yaouank, tud koshoc’h met distro Gwenn hag he c’hoant da adkavout Mark a gas an istor war-raok. Tamm ha tamm gant red an darvoudoù, e teu ar vaouez yaouank a zo c’hoariet gant Aziliz Bourgès, da gemer perzh e labour he familh ha d’en em soñjal war kudennoù ar sevel-istr. Fellout a ra dezhi kaout diskoulmoù nevez evit an embregerezh met he strivoù n’int ket degemeret mat gant he mamm Corentine a zo en he soñj treuzkas ar stal-istr d’he mab Fañchig, ur paotr yaouank disoursi sot gant ar sonerezh. P’emañ Gwenn o plediñ gant ar c’hudennoù-se eo e kresk a-nevez ar garantez e kalon Mark. Dedennus e kaven diskouez evel-se ar santimant a garantez o tremen eus un dudenn d’un all a feür ma troe an istor. A-benn ar fin eo buhez Mark a vo daoubennet.

E barzh ar film e eneber div familh : klann ar saverien-istr hag ar familh vihan a vod Mark Aurélie hag he mab Tom ?

Ya, plijout a ra din kalz ar filmoù familh er sinema, da skouer filmoù sevenourien zo eus Azia : Ozu, Edward Yang, pe tostoc’h ac’hanomp Kore-eda pe Anthony Chen, realizatourien a oar diskouez ambivalañs ar santimantoù e degouezhioù ar vuhez pemdeziek. Evidomp-ni sellerien Europa, doare bevañ an tudennoù a seblant bezañ souezhus e penn kentañ, met buan e adkavomp traoù hon eus bevet ni ivez, mare pe vare. Gant Aziliz Bourgès a skrive divizoù ar film, hon eus klasket kaout evel-se sennenoù eus ar vuhez pemdez etre tud tost an eil ouzh egile e lec’h ma n’eo ket an traoù lavaret a gont ar muiañ met ar pezh a dremen etrezo. Laouen on bet o klevet sellerien ’zo o lavaret deomp p’eo bet kinniget Lann Vraz evit ar wech kentañ e oant bet fromet gant douster ar film ha piket o c’halonoù gant tudennoù a seblante ober eus o seizh evit chom hep ober poan d’ar re all, memes ma ne oa ket aes atav. Gwir eo a benn ar fin n’hon eus ket heuliet ar reolenn : dav eo kaout un den drouk a-feson evit kaout un istor a-feson. E Lann Vraz, n’eus den drouk ebet hag e c’heller kompren savboent pep hini ! Ar santimant douster a deu ivez moarvat eus labour Emmanuel Roy rener ar skeudenn. A-drugarez dezhañ omp deuet a-benn da grouiñ ur vro faltazi, hini ur gumuniezh vihan a vev diouzh lusk ar mor etre tre ha lanv gant skeudennoù kevrinus un tamm a ro d’an istor un aergelc’h dezhi he-unan.

Ar film hir kentañ e brezhoneg eo Lann Vraz. Perak bezañ choazet evit-se un istor karantez ?

Ur yezh, evit ar re a ra ganti, a zo da gentañ santimantoù bevet. Ha perak ne vefe ket santimantoù karantez ? Bepred em eus bet c’hoant gwelet er sinema filmoù o tiskouez Breizh, ar vro, an dud e-giz m’emaint bremañ, oc’h heuliañ war un dro istorioù hollvedel a c’hellfe c’hoarvezout e pep korn ar bed. Bevañ e brezhoneg gant hon tudennoù un istor karantez a lako marteze tud n’int ket brezhonegerien da santout petra eo komz brezhoneg ! Evit bezañ gwirheñvel hon eus dibabet ivez implij ar galleg a-wechoù. Lann Vraz n’eo ket ur vro diwirion. Divyezhek eo an dudennoù pennañ. Mont a reomp e galleg pe e brezhoneg hervez an dud a gomzont ganto. Er vuhez gwir un archer ne ra ket gant ar brezhoneg war e labour. Padal en ti-kêr, mamm Gwenn a bled gant aferioù sosial ar gumun, a c’hell komz brezhoneg gant he sekretourez, un dra ne vefe ket dibosupl e ti-ker Hanveg lec’h m’eo bet filmet ar senenn.

Labouret ho peus e brezhoneg penn da benn ?

Ya pa filmemp en diavaez e oa souezhet tud ar vro o klevet ac’hanomp oc’h eskemm etrezomp. Alies e teue brezhonegerien da gaozeal ganeomp p’edomp o lakaat ar senenn e plas. Savet eo bet ar film penn da benn e brezhoneg adal mare ar skrivañ betek hini ar sonveskañ. Steuñvenn kentañ ar senario a zo diwanet eus labour ur staj-skrivañ kaset war-raok e brezhonek gant ur senarier iwerzhonat, Tadhg Mac Dhonnagáin. Da bep poent eus an aergezh krouiñ e c’helle kenskrivagnerien pe komedianed ar skipailh implij evit ar film santimantoù o doa bevet int-i o-unan e brezhoneg. Alies e lavaran eo aesoc’h labourat e brezhoneg war ur film brezhonek rak en ul labourat evel-se e c’heller ankounac’haat ar yezh evit lakaat tout an energiezh da sevel ar gwellañ film posupl !

Ho film-faltazi kentañ eo. Disheñvel eo sevel ur film-faltazi eget un teulfilm ?

Kontañ un istor, lakaat tudennoù da vevañ, ar pal a zo atav ar memes hini evit ar sevener. Evit un teulfilm al labour-se a vez graet kentoc’h p’emañ o frammañ. Padal evit ur film faltazi prantadoù ar skrivañ hag ar filmañ a zo ar re bouezusañ. Kavet meus plijus-tre al labour gant an aktourien. Kustum e oant kentoc’h da c’hoari lod evit ar c’hoariva, lod evit an eilmouezhiañ met me gred o deus prouet gant Lann Vraz e c’heller hiziv an deiz sevel filmoù sinema e brezhoneg gant aktourien a-feson.Eus un tu all, kudennoù a-vremañ a c’hell bezañ pledet ganto gant ur film faltazi kerkoulz ha gant un teulfim. Goulenn kreiz ar film - penaos mirout kaerder ha liesder an natur ha kas war raok e memes amzer an ekonomiezh a ro labour d’an dud - a chom ur goulenn a-bouez e Breizh. Lod ac’hanomp a soñj bremañ e-giz Gwenn. Paket a-wechoù etre feiz fall ar saverien istr eus un tu hag emzalc’h aheurtet an ekologisted eus un tu all, e klask un hent etre a gemerfe e kont arguzennoù an div gostezenn.

Gant Aziliz Bourgès, Erwan Cloarec, Marion Gwenn, Gaël Lechoisne, Nicole ar Vourc’h, Bob Simon, Klet Beyer, André Morvan, Anna Vassal, Kaou Langoët, Tony Foricheur, Marie Kermarec, Yann-Edern Jourdan, Goulwena an Henaff ha Yann-Herle Gourves.
Senario Soazig Daniellou hag Aziliz Bourgès
Skeudenn Emmanuel Roy
Skoazellet gant Avel Corre
Son Julien Abgrall
Skoazellet gant Jean Mari Ollivier
Kinklañ Maïna Loaec
Dremmlivañ ha gwiskamantoù Loeiza Beauvir
Skoazell seveniñ Mael Kernalegenn, Mai Lincoln
Skript Yann-Edern Jourdan
Darbariñ Cécile Jacque, Anjela Loaec
Frammañ Claude Le Gloux
Sonveskañ Thierry Compain
Keita Didier Gohel
Sonerezh Fred Boudineau, Loeiza Beauvir ha Yann Le Corre
Produiñ Anna Lincoln

Ur film kenbroduet gant Kalanna, France Télévisions, Tébéo, Ty télé ha TVR, gant skoazell Rannvro Breizh, Departamant Penn-ar-Bed ha Kreizenn ar Sinema hag ar skeudennoù bev - 2013